Hoe gebruik je de kenmerken van de zorgvrager: individu, leefeenheid of gemeenschap?
Gepubliceerd op: 06-09-2021
Een gezondheidsprobleem of een zorgvraag heet in Omaha System ‘aandachtsgebied’. Per aandachtsgebied voeg je kenmerken toe om de zorgvraag zo goed mogelijk te beantwoorden. Er zijn twee soorten kenmerken. Namelijk wie is de zorgvrager en wat voor soort zorgvraag is het? Voor de zorgvrager kies je dan voor: individu, leefeenheid of gemeenschap. Voor de zorgvraag kies je voor: actueel, potentieel of gezondheidsbevordering.
Onze ervaring is dat in de zorgplannen de kenmerken ‘individu’ en ‘actueel’ en de daarbij horende signalen en symptomen het meest gebruikt worden. In het zorgplan staat dus meestal de zorgvraag die één persoon, de cliënt, op dit moment heeft. Logisch, zo zijn we gewend te werken. Eerst de zorg verlenen op de vragen die de cliënt op dit moment stelt.
Hoe kan je de andere kenmerken gebruiken en wanneer gebruik je die kenmerken? In dit artikel verdiepen we ons met behulp van een casus de kenmerken die gaan over wie de zorgvrager is in relatie tot het aandachtsgebied. Kenmerken die aangeven wie de zorgvrager is zijn:
- Een individu, de cliënt.
- De leefeenheid, bijvoorbeeld het gezin.
- De gemeenschap, de buurt of wijk waar iemand woont.
Casus mevrouw Lenselink
Als voorbeeld voor het gebruiken van de kenmerken ‘individu’, ‘leefeenheid’ of ‘gemeenschap’ nemen we de casus van mevrouw Lenselink. De wijkverpleegkundige kiest ervoor te beginnen met de aandachtsgebieden: 'persoonlijke zorg', 'omgevingshygiëne', 'medicatie' en 'geestelijke gezondheid'. De aandachtsgebieden ‘persoonlijke zorg’ en ‘medicatie’ betreffen alleen mevrouw. Dus deze krijgen het kenmerk ‘individu’. De aandachtsgebieden ‘omgevingshygiëne’ en ‘geestelijke gezondheid’ betreffen ook de echtgenoot. Daarom krijgen deze het kenmerk ‘leefeenheid’.
De wijkverpleegkundige zegt op een later moment aan de slag te willen gaan met de onderwerpen 'ongezonde leefstijl' en 'tekort aan kennis over hartfalen'. Voor deze aandachtsgebieden heb je ook te maken met de echtgenoot, want ook de echtgenoot zal betrokken moeten worden bij deze zorg. Bij deze aandachtsgebieden kies je dan het kenmerk ‘leefeenheid’.
Wanneer er in je wijk/buurt meer cliënten wonen die bijvoorbeeld willen stoppen met roken of informatie nodig hebben over hartfalen, kan er hiervoor een bijeenkomst worden georganiseerd in het gezondheidscentrum of buurthuis. Je geeft deze aandachtsgebieden dan het kenmerk ‘gemeenschap’. Want het betreft meerdere cliënten die in je wijk/buurt wonen. Zo zal je zien dat je ook de zorg die je voor de huisgenoten of omgeving van de cliënt geeft, ook kan vast leggen in Omaha System.