Eenheid van taal stapje dichterbij
Gepubliceerd op: 23-07-2020
Het lijkt zo simpel. Een zorgmedewerker legt in het elektronisch cliëntendossier (ecd) iets vast over een cliënt en dat gegeven kan dan overal worden (her)gebruikt. Maar de werkelijkheid is een stuk ingewikkelder. Immers: nog niet alle systemen kunnen praten met elkaar of geven dezelfde betekenis aan de termen. Je kunt dat verbeteren door bijvoorbeeld het Omaha System te ‘mappen’ met SNOMED CT, het internationale terminologiestelsel voor de zorg. Daarom vroegen VenVN en Nictiz de Stichting Omaha System Support mee te werken aan hun mapping van SNOMED naar Omaha System.
Project 'Eenheid van taal'
‘In de langdurige zorg zijn veel verschillende ecd’s’, vertelt Esther Roosdorp, senior adviseur bij Vilans. Verschillende organisaties gebruiken verschillende ecd-systemen voor het vastleggen van patiënten en cliënteninformatie. ‘Je ziet bij overdrachtsmomenten, bijvoorbeeld van overgang van ziekenhuis naar thuiszorg, dat gegevens vaak in losse systemen worden vastgelegd en niet kunnen worden uitgewisseld. Systemen zijn niet alleen nog niet aan elkaar gekoppeld, maar ook is er nog geen eenheid van taal. Het is daarom belangrijk gezamenlijk te bepalen welke gegevens uitgewisseld moeten of mogen worden. Vilans heeft een project ‘Eenheid van taal’ dat wil bijdragen aan het eenduidig vastleggen van gegevens zodat je ze kunt uitwisselen en ergens anders in de zorgketen kunt benutten.’
Esther Roosdorp illustreert dat met een voorbeeld: ‘Neem nu zoiets eenvoudigs als NAW-gegevens (naam, adres, woonplaats). Die worden op eenzelfde manier vastgelegd, maar dan nog kunnen er heel veel afwijkingen, keuzes of details zijn waardoor de uitwisseling misgaat. Hoe ga je om met tussenvoegsels bijvoorbeeld. Daar moet je dus afspraken over maken. Voor gezondheidsgegevens is dat nog wel een stukje ingewikkelder, omdat het niet alleen om persoonlijke gegevens gaat, maar bijvoorbeeld ook om diagnoses en behandelvoorstellen.’
Mappen van Omaha System classificaties met de SNOMED CV-terminologie
De classificaties van het Omaha System afstemmen (‘mappen’) met de SNOMED CT-terminologie. Dat gebeurt nu. Het Omaha System is een classificatiesysteem om de zorg op een eenduidige manier vast te leggen, te volgen en te evalueren. SNOMED CT is de internationale taal om medische gegevens vast te leggen. Esther Roosdorp: ‘Als de mapping echt eenduidig is en aangepast aan de Nederlandse situatie en terminologieën, dan kunnen we die goed gebruiken bij de uitwisseling van gegevens in de keten. We hebben nu samen met VenVN en Nictiz gekeken hoe de aandachtsgebieden in Omaha System passen bij de met SNOMED CT gemapte nationale kernset patiëntproblemen. We kijken of de mapping met SNOMED CT op de Omaha System-termen aansluit. Als dat zo is, kun je vervolgens voor de digitale uitwisseling van gegevens ook koppelingen tussen de verschillende systemen gaan ontwikkelen. Nictiz maakt daarvan nu een demo.’
Eenduidige terminologie
Daarmee zijn we er nog niet, benadrukt Esther Roosdorp: ‘De eerste stap is eenduidige terminologie mappen op de classificatie en systemen. Bij het mappen en vervolgens implementeren binnen de systemen mag je de praktijk niet uit het oog verliezen; blijf aansluiten op de zorgprocessen. Hou ook oog voor de nut en noodzaak voor digitale vastlegging en uitwisseling van gezondheidsinformatie van een cliënt. Veelal ligt de toegevoegde waarde van uitwisseling van gezondheidsinformatie binnen de langdurende zorg bij de overdrachtsmomenten tussen verschillende instanties of situaties waar meerdere partijen betrokken zijn bij de zorg voor cliënten. Het is niet alleen techniek, het gaat erom dat je je systeem zo bouwt dat het aansluit op de processen, de zorgprocessen en de richtlijnen en werkwijzen binnen de zorg. Daarom is het prettig dat V&VN en Nictiz bij ons hebben aangeklopt, zodat proces en de onderliggende terminologie en technologie op elkaar aan blijven sluiten.’
Dat onderschrijft Marleen Versteeg, projectleider van de Stichting Omaha System Support: ‘Wij vertegenwoordigen een heel grote groep gebruikers van het Omaha System en willen ICT-bedrijven die bij ons zijn aangesloten zo goed mogelijk adviseren. Wij hebben de inhoudelijke expertise en wij vinden het belangrijk die goed af te stemmen op terminologie én technologie.’
Meer informatie
Meer informatie over SNOMED op de website van Nictiz.