Via een voorbeeldcasus laten we zien hoe je dit aandachtsgebied in je zorgplan kan opnemen.
Casus mevrouw de Vries
Mevrouw De Vries is een 82-jarige vrouw met gevorderde artrose en lichte cognitieve achteruitgang. Ze woont zelfstandig in een benedenwoning in een rustige woonwijk. Haar dochter, Sandra (52 jaar), is haar enige kind en treedt op als mantelzorger. Sandra werkt vier dagen per week als administratief medewerker en heeft daarnaast een eigen gezin met twee puberende kinderen.
De zorg voor mevrouw De Vries bestaat uit hulp bij de persoonlijke verzorging (douchen, aankleden), medicatie-inname, het bereiden van maaltijden en begeleiding bij afspraken (huisarts, fysio). Tot nu toe nam Sandra vrijwel al deze taken op zich. Ze voelt zich verantwoordelijk, maar ervaart de zorg als steeds zwaarder en tijdrovender.
Tijdens een huisbezoek van de wijkverpleegkundige merkt zij dat Sandra zichtbaar gespannen is. In het gesprek geeft Sandra aan dat ze zich uitgeput voelt en het gevoel heeft dat ze er alleen voor staat. Ze vindt het moeilijk om haar grenzen aan te geven tegenover haar moeder, die soms verwachtingen heeft die Sandra niet kan waarmaken. Ze zegt: 'Ik wil wel zorgen voor mijn moeder, maar ik kan dit niet allemaal blijven doen. Ik voel me meer hulpverlener dan dochter.'
Keuze aandachtsgebied
Je kiest een aandachtsgebied, als de bijbehorende signalen en symptomen kloppen. Passen de signalen en symptomen niet bij jouw cliënt, dan moet je op zoek gaan naar een ander aandachtsgebied.
Zo kan het aandachtsgebied 'rolverandering' soms beter passen, dan het aandachtsgebied 'mantelzorg / zorg voor kind of huisgenoot', wat je misschien automatisch zou kiezen.
Signalen en symptomen bij aandachtsgebied 'rolverandering'
- Onvrijwillige omkering van rol
- Neemt nieuwe rol aan
- Verliest vorige rol
Voor deze casus gaan we wel uit van het aandachtsgebied 'Mantelzorg / zorg voor kind of huisgenoot'. De omschrijving van het aandachtsgebied is: 'het leveren van ondersteuning, geborgenheid, stimulans en fysieke zorg voor afhankelijk kind of volwassene'.
Signalen en symptomen bij aandachtsgebied 'mantelzorg / zorg voor kind of huisgenoot'
- Moeite met bieden van fysieke zorg / veiligheid
- Moeite met bieden van emotionele geborgenheid
- Moeite met bieden van leerervaringen en activiteiten
- Moeite met bieden van preventieve en therapeutische gezondheidszorg
- Verwachtingen niet conform stadium groei en ontwikkeling
- Ontevreden over / moeite met verantwoordelijkheden
- Moeite met interpreteren van of reageren op verbale / non-verbale communicatie
- Nalatig
- Fysiek / emotioneel misbruik, verbaal geweld
Je benadert dit aandachtsgebied vanuit de mantelzorger, want die is bijvoorbeeld 'ontevreden over de verantwoordelijkheden'.
Scores bepalen
Als je dan dit aandachtsgebied hebt gekozen, met de daarbij behorende signalen en symptomen, ga je de scoreschalen invullen.
Wat is de huidige score en waar wil je met de cliënt en mantelzorger naar toe werken?
Tabel Voorbeeld scoreschalen
Deze tabel laat voorbeeld scoreschalen zien.
In de eerste rij gaat het over status. Bij huidige score lees je: 2 ernstige signalen/symptomen (negatief over mantelzorg). Bij streefscore lees je: 4 minimale signalen/symptomen (doorgaans positief over mantelzorg).
In de tweede rij gaat het over kennis. Bij huidige score lees je: 2 minimale kennis (geïnteresseerd in informatie over gedrag moeder). Bij streefscore lees je: 4 adequate kennis (begrijpt gedrag van moeder en kan ermee omgaan).
In de derde en laatste rij gaat het over gedrag. Bij huidige score lees je: 3 wisselend passend gedrag (toont met tegenzin zorgzaam gedrag, geen tijd meer voor eigen gezin). Bij streefscore lees je: 4 meestal passend gedrag (toont vaak zorgzaam gedrag, voldoende tijd voor eigen gezin).
Acties kiezen
Als je de score hebt bepaald weet je aan welke acties je moet werken. Je gaat dan de soort actie kiezen.
Als je iets met de kennis van Sandra wilt doen, kies dan voor Adviseren / Instrueren / Begeleiden. Je kan dan bij 'actievlak' kiezen voor 'coping vaardigheden'. In de specificatie beschrijf je dat je bijvoorbeeld voorlichting gaat geven over de zware verantwoordelijkheid, constante bezorgdheid en het gevoel er alleen voor te staan.
Je kan ook kiezen voor 'Monitoren / Bewaken'. Actievlak 'signalen / symptomen mentaal / emotioneel'. En bij specificatie: Signaleren overbelasting: Samen invullen van Care Giver Strain Index.
Voorbeeldzorgplannen
Wist je dat Omaha System Support 28 voorbeeldzorgplannen heeft opgesteld? Je kunt deze gebruiken als hulpmiddel om een plan op maat te maken voor individuele cliënten van alle mogelijke aandachtsgebieden en alle mogelijke interventies. Je kiest zelf wat relevant is.
