Deel deze pagina via:
Omaha System update conference: Kan AI helpen betere beslissingen te nemen over de zorg?
Gepubliceerd op: 27-11-2025
De ontwikkelingen op het gebied van toepassen van kunstmatige intelligentie (AI) gaan snel, ook in de zorg. Onderzoekers in Amerika deden onderzoek naar AI-toepassingen in de wijkverpleging. Ze maakten gebruik van zorginhoudelijke gegevens die vastgelegd zijn met Omaha System.
Tijdens een online congres in het voorjaar van 2025 presenteerde onderzoeker Jiyoun Song onderzoeken van haar en haar collega’s. We vatten de resultaten samen.
Een vergelijking tussen de adviezen van AI en de keuzes van verpleegkundigen
Song en collega’s beluisterden 22 gesprekken van wijkverpleegkundigen met 15 cliënten.1 Ze stelden met AI vast welke aandachtsgebieden en acties (actievlakken) in de gesprekken naar voren kwamen. Ze vergeleken dit met de aandachtsgebieden en actievlakken die door wijkverpleegkundigen zelf waren vastgelegd in het elektronisch zorgdossier (ECD).
Wat bleek? Maar liefst 50% van de besproken aandachtsgebieden en 21% van de actievlakken waren niet terug te vinden in het ECD. Vooral het aandachtsgebied ‘gezondheidszorg supervisie’ was een veelbesproken aandachtsgebied in de gesprekken dat niet werd vastgelegd in het ECD. Hetzelfde gold voor het aandachtsgebied ‘medicatie’. Bij ‘actie-soorten (kenmerken)’ bleek dat ‘case-managen’ wel werd besproken met de cliënt, maar niet werd vastgelegd in het ECD.
Conclusie kan zijn dat belangrijke informatie over de zorgvraag van de client verloren gaat. En dat cliënten mogelijk niet de juiste zorg krijgen. Dit kan een risico zijn voor de continuïteit en de kwaliteit van de zorg. Maar, zeggen de onderzoekers, misschien leggen wijkverpleegkundigen bewust niet alle genoemde aandachtsgebieden en mogelijke acties vast. Op basis van hun deskundigheid en ervaring maken ze een inschatting van wat de cliënt nodig heeft en wat prioriteit heeft.
Aan de andere kant kan het ook zo zijn dat AI voorkomt dat wat in de gesprekken tussen wijkverpleegkundigen en cliënten gezegd wordt verloren gaat en niet in het ECD terecht komt. AI kan dus een ondersteunende rol spelen om te zorgen voor completere verslaglegging.
AI met data èn open tekst voorspelt ziekenhuisopname beter
Dit onderzoek van Song en collega’shad als doel een aantal modellen te testen die het risico op ziekenhuisopname, van cliënten die thuiszorg krijgen, voorspellen en vergelijken.2 Hiervoor werden gegevens, die door wijkverpleegkundigen zijn vastgelegd in het ECD, gebruikt. Er werd gebruik gemaakt van twee soorten gegevens. Enerzijds gestructureerde gegevens, zoals metingen, het zorgplan. Anderzijds ongestructureerde gegevens zoals open tekst in de rapportage. Met een AI-toepassing werden hier aandachtsgebieden uitgehaald, gebaseerd op 31 Omaha System-aandachtsgebieden, waaronder circulatie, pijn, voeding en mentale gezondheid.
Het bleek dat AI-modellen die, naast gestructureerde gegevens, ook open tekst gebruikten, het risico op ziekenhuisopname van cliënten beter voorspelden. Beter dan wanneer gebruik werd gemaakt van alleen gestructureerde gegevens.
Wat valt op?
Het is een beetje kort door de bocht om op basis van deze onderzoeken algemene conclusies te trekken. Wat wel opvalt: volledige vastleggen van zorginformatie is belangrijk. Gesprekken tussen wijkverpleegkundigen en cliënten bevatten veel waardevolle informatie die niet altijd in het ECD komt. Dit kan gevolgen hebben voor continuïteit, kwaliteit en risicobeoordeling.
Omaha System benutten als kracht
Het Omaha System biedt een gestructureerde manier om zorgdata vast te leggen. Door dit consequent te gebruiken, wordt informatie beter overdraagbaar en bruikbaar voor onderzoek en kwaliteitsverbetering.
Vrije tekst niet onderschatten
Open tekst in het ECD voegt informatie toe die AI-toepassingen helpt om risico’s op ziekenhuisopname beter te voorspellen. Dit laat zien dat zowel gestructureerde data als vrije tekst in het ECD belangrijk zijn.
AI als ondersteuning, niet als vervanging
AI kan helpen om informatie uit gesprekken tussen wijkverpleegkundigen en cliënten te ordenen en om te zetten in aandachtsgebieden en acties. Deskundigheid van de wijkverpleegkundige blijft leidend.
Bron
1. Song, J., Zolnoori, M., Scharp, D., Vergez, S., McDonald, M. V., Sridharan, S., ... & Topaz, M. (2022a). Do nurses document all discussions of patient problems and nursing interventions in the electronic health record? A pilot study in home healthcare. JAMIA open, 5(2), ooac034.
2. Song, J., Hobensack, M., Bowles, K. H., McDonald, M. V., Cato, K., Rossetti, S. C., ... & Topaz, M. (2022b). Clinical notes: an untapped opportunity for improving risk prediction for hospitalization and emergency department visit during home health care. Journal of biomedical informatics, 128, 104039.